مشكل به توان گفت از چه زمانی هنر میناكاری در ایران رواج گرفته است زیرا از روزگاران پیش از عهد صفویه (سده دهم هجری) نمونه هایی از میناكاری دردست نیست و از دوران صفوی هم نمونه های قابل ملاحظه ای برجای نمانده است.لكن دردوران قاجار میناکاری به مقدار كم وجود داشته و اشیایی مانند سرقلیان و كوزه قلیان و كوزه و بادگیر قلیان را مینا كاری می كرده اند. در دربار پادشاهان قاجار مخصوصاً ناصرالدین شاه كه قلیان كشیدن از سرگرمی های او بوده قلیان های میناكاری شده وجود داشته است.هم چنین درخانه های اشراف و بزرگان آن عصر نیز این قبیل اشیا میناكاری شده موجود بوده است.اشیاء دیگری مانندكمربند، آفتابه لگن، انفیه دان، گلاب پاش، گوشواره، اشك دان و قوطی سیگار میناكاری شده نیز موجود است.

دركتاب "بررسی هنر ایران" اثر پروفسور ارثر اپهام پوپ درباره هنر میناكاری چنین آمده است:میناكاری هنر درخشان آتش و خاك است،با رنگهای پخته و درخشان كه سابقه آن به ۱۵۰۰سال پیش از میلاد می رسد و ظهور آن بر روی فلز در طول سده ششم تا چهارم پیش ازمیلاد و پس از سال۵۰۰ پیش ازمیلاد مشاهده می شود. هنر میناكاری درایران بیش از نقاط دیگر تجلی داشته و یكی از نمونه های قدیمی آن در عهد صفویه توسط شاردن جهانگرد فرانسه ذكر شده كه  قطعه مینایی از كارهای اصفهان بوده،مشتمل بر طرحی از پرندگان و حیوانات بر زمینه گل و بته به رنگ آبی كم رنگ و سبز و زرد و قرمز.

در مورد سابقه هنر میناكاری در ایران لئوبرونستین و اروین مرگولیس Erwin Margulies یادآور شده اند كه سابقه این هنر در ایران به زمان اشكانیان و ساسانیان می رسد؛ولی استفاده از آن در آغاز اسلام،تا پیش ازحكومت ایلخان مسلمان مغول،غازان خان (۶۹۴ تا ۷۰۳ هجری) روشن نیست، پادشاه درمدت كوتاهی به علم شیمی دست یافت و برخلاف پیشینیان كه مبالغ هنگفتی در راه پیداكردن اكسیر صرف می كردند ترجیح داد كه دانش و مساعی خود را صرف هنر میناكاری نماید. 

هنر میناكاری را می توان یكی از اختراعات خلاقه  بشر دانست؛زیرا این هنر شامل  فعل و انفعال های پیچیده ای است كه بهم ربط داده می شوند. از یك سو عوامل ساده ای ازقبیل سیلیكوم و مینیوم و پتاسیم و از سوی دیگر سنگ قیمتی كه تركیب آن ها مینا را بوجود   می آورد. از این رو این یك هنر آزمایشگاهی است و درحقیقت ماده ای است از تركیب اكسیدهای فلزات كه بر اثر حرارت،رنگ های مورد نظر را به دست می دهد. دراختلاط با نمك به دست می آید. دراین عمل رنگها با درجه حرارت و طول زمان حرارت ارتباط زیاد پیدا می كند.بنابراین برای دسترسی به این پدیده هنری زیبا باید آتش و حرارت به دقت مراقبت و مهار شود. مینا كه طبعاً  شفاف  است شفافیت بیشتر خود را از اكسید قلع به دست می آورد كه تركیبات آن اززمانهای قدیم تا به امروزثابت و بدون تغییر مانده است. 

مؤلف كتاب «جغرافیای اصفهان» درسال۱۲۹۴هجری (۱۸۷۷میلادی) درباره صنف میناكاران اصفهان می نویسد كه میناكاری دراصفهان استادان معروف داشت،مانند: آقا علی فرزند آقا باقرنقاش كه در فن نقاشی و مینا سازی هم ردیف پدرش بود ودر اواخر سلطنت محمدشاه قاجار درگذشت(حدود ۱۲۶۴ هجری برابر با ۱۸۴۷میلادی) و اینك برخی ازنقاشان این زمان در هنر میناكاری هم استادی دارند و اگر به آن ها سفارش كار مینا به شود مانند استادان مشهور گذشته از عهده انجام آن به خوبی بر می آیند و هم اكنون سرقلیان های میناكاری خوبی ساخته می شود.

رواج صنعت میناكاری دراصفهان از دوران پهلوی و حدود سال ۱۳۱۰ شمسی است و مخصوصاً طی سی سال اخیر این صنعت به وسیله یكی از استادان هنرمند و بنام اصفهان آقای شكرالله صنیع زاده بسط و توسعه  یافت و شاگردانی در این  مكتب تربیت شدند كه هر یك دریچه دیگری را برای هنر میناكاری گشودند. تا جایی  كه هم اكنون حدود پانصد نفر استاد و كارگر به تهیه اشیا مینائی اشتغال دارند.

روی اشیاء طلایی و نقره ای هم میتوان میناكاری كرد ولی اساساً میناكاری بر روی مس انجام می شود. برای  فراهم  آمدن مینا چند مرحله باید طی شود؛ به این ترتیب كه ابتدا آن چیزی را  كه می خواهند میناكاری كنند به هر شكل و هر اندازه باید به وسیله مسگر متخصص به شكل لازم درآید و پس از آن كه ساخته  شد ، استاد میناكار به آن لعاب سفید رنگ می دهد، معمولاً سه الی چهار بار لعاب داده می شود و در هر بار،شی،به كوره میرود و حدود ۷۰۰ درجه حرارت می بیند تا رنگ لعابش ثابت شود. بعد روی آن با رنگهای گوناگون نقاشی می شود. سپس شی باز به كوره می رود و حدود ۴۰۰  تا ۵۰۰ درجه حرارت می بیند تا رنگها به صورت مطلوب در آید. درگذشته كه میناكاری رواج اندكی داشت، رنگهایی كه به كار می رفت مانند رنگ هایی كه درصنعت قلمكار به كار می بردند، گیاهی یا معدنی بوده. ولی اكنون برای نقاشی ظروف و اشیا مینایی از رنگ هایی شیمیایی استفاده می شود كه معمولاً  آنها را از آلمان واردمی كنند.

 رنگهایی كه در میناكاری به كار می رود بر سه نوع است :

۱- رنگهای گیاهی كه در چیت سازی هم به كار می رود.

۲- رنگهای معدنی كه در نقاشی و میناكاری به كار می رفته .

۳- رنگهای فلزی كه روی مینا كار می كنند :

برای میناكاری در تهیه رنگ قرمز از طلا هم استفاده می شود. رنگ سبز مینا از مس و رنگ زرد آن از گل ماش به دست می آید.رنگ آبی و فیروزه ای،از فلزات و رنگ سفید از رنگ مخصوص تهیه می شده است كه درشهر سامره عراق آن را بدست می آورده اند.